ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ MASSIMILIANO VERDE
Θεμελιώδους σημασία η εισαγωγή των ελληνικών στα σχολεία της Νάπολης και του Ιταλιώτικου Νότου
του Δημήτρη Ι. Αμανατίδη
Η Νάπολη όντας μια μοναδική πόλη έχει επίσης τη δική της γλώσσα: τη ναπολιτάνικη. Αυτή η γλώσσα ομιλείται όχι μόνο στην Καμπανία αλλά και σε πολλές περιοχές του Ιταλιώτικου Νότου. Η ευτυχισμένη πόλη διεκδικεί τη δική της πολιτιστική ταυτότητα μέσω της επίσημης αναγνώρισης της ναπολιτάνικης γλώσσας από το ιταλικό κράτος. Με αυτόν τον τρόπο, η Νάπολη σκοπεύει να έρθει ακόμα πιο κοντά και να ανακαλύψει εκ νέου τις ελληνικές ρίζες της. Ο ιδρυτής και πρόεδρος της Ναπολιτάνικης Ακαδημίας, Dr Massimiliano Verde, μας εξηγεί, στη συνέντευξη που παραχώρησε, τις πτυχές αυτής της πολύ ενδιαφέρουσας υπόθεσης.
Δ.Α.: Κύριε Βέρντε, μπορείτε να μας μιλήσετε για την επαγγελματική σας σταδιοδρομία;
M.V.: Αποφοίτησα από το Τμήμα Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο L’Orientale στη Νάπολη, και ακολούθησα μια συγκεκριμένη ιστορική-πολιτική ακαδημαϊκή πορεία. Ειδικός εκπαιδευτής και καθηγητής ναπολιτάνικης γλώσσας και πολιτισμού, ιστορικός ερευνητής, αρθρογράφος, μέλος συντακτικών επιτροπών νομικών και γλωσσικών περιοδικών στη Λατινική Αμερική. Το 2015 ίδρυσα μια επιστημονική και γλωσσική ομάδα εργασίας της οποίας είμαι πρόεδρος, τη Ναπολιτάνικη Ακαδημία, για την προστασία της ναπολιτάνικης γλώσσας και πολιτισμού. Εκπροσώπησα τη ναπολιτάνικη γλώσσα για το Διεθνές Έτος Των Μητρικών Γλωσσών, που ανακηρύχθηκε από την UNESCO, το 2019. Είμαι δημιουργός του πρώτου μαθήματος ναπολιτάνικης γλώσσας και πολιτισμού ευρωπαϊκού επιπέδου που αναγνωρίζεται από το δήμο της Νάπολης. Το έργο μου αναγνωρίζεται και από το Πανεπιστήμιο Αθηνών. Το 2019 πραγματοποίησα, υπό την αιγίδα του Πανεπιστημίου Αθηνών, αρκετά συνέδρια στην ίδια την Αθήνα. Μεγάλη τιμή!
Δ.Α.: Ποιός είναι ο σκοπός της Ναπολιτάνικης Ακαδημίας;
M.V.: Η προστασία, η κοινωνική και πολιτιστική προώθηση καθώς και η διδασκαλία της ναπολιτάνικης γλώσσας και πολιτισμού, πιο ευρύτερα από την κοινωνικοπολιτισμική αξιοπρέπεια των ομιλητών των Ναπολιτάνικων, κυρίως για τα παιδιά και τις γυναίκες σύμφωνα με τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού που κυρώθηκε από το ιταλικό κράτος και κατά κάθε διάκρισης εις βάρος των γυναικών.
Δ.Α.: Από πού προέρχεται η ναπολιτάνικη γλώσσα;
M.V.: ΄Εχει μια πορεία παραπάνω από χιλιετηρίδα, με οσκικές, ελληνικές και λατινικές (καθομιλούμενα λατινικά) επιρροές να εξακολουθούν να υπάρχουν στην τρέχουσα γλώσσα.
Δ.Α.: Ποιό είναι το επίσημο καθεστώς της ναπολιτάνικης γλώσσας σήμερα στην Ιταλία;
M.V.: Διάλεκτος αν και δομικά είναι μια γλώσσα, μεταξύ άλλων με έναν κώδικα ISO που επικυρώνεται από την UNESCO που το καθιερώνει ως γλώσσα του νότιου ηπειρωτικού κέντρου της ιταλικής χερσονήσου. Και αυτό πραγματικά ενοχλεί τους ακαδημαϊκούς του... επαγγέλματος…
Δ.Α.: Ποιό είναι το όραμα σας για το γλωσσικό μέλλον του Ιταλιώτικου Νότου;
M.V.: Εργάζομαι για μια ολοένα και πιο ισχυρή συνεργασία μεταξύ των φορέων προώθησης των πολιτικών δικαιωμάτων των ομιλητών των τοπικών γλωσσών του Mezzogiorno (Ιταλιώτικου Νότου), πρώτα απ ‘όλα της Σικελικής και φυσικά της ελληνικής. Νομίζω ότι είναι μια αξεμπέρδευτη μάχη. Αυτός είναι ο δρόμος προς τα εμπρός. Για παράδειγμα, συνεργάζομαι με την Ακαδημία της Σικελικής Γλώσσας για κοινές πρωτοβουλίες.
Δ.Α.: Ποια είναι η γνώμη σας πάνω στη σχέση μεταξύ της γλώσσας και της ταυτότητας ενός λαού;
M.V.: Ουσιαστικά, όπως λένε στα ελληνικά, η γλώσσα είναι μια μορφή πνευματικής ουσίας μιας κοινότητας. Δεν υπάρχουν άνθρωποι χωρίς γλώσσα. Δουλεύω στην Ιταλία και το εξωτερικό, ειδικά με εσάς τους Έλληνες αδελφούς και την κοινότητα των Καμπανών στη διασπορά, για να ενισχύσουμε την κοινή μας ταυτότητα ή ακριβώς τη γλώσσα. Είναι απαραίτητο.
Δ.Α.: Ποια θα σας φαινόταν η εισαγωγή της αρχαίας και σύγχρονης ελληνικής γλώσσας στα σχολεία του Ιταλιώτικου Νότου;
M.V.: (Μία κίνηση) Θεμελιώδης, για το Λόγο και για το φιλοσοφικό πνεύμα που χρειάζεται σήμερα η ανθρωπότητα περισσότερο από ποτέ και το οποίο μεταδίδεται επίσης μέσω της ναπολιτάνικης γλώσσας (il sapé campà epicureo). Επίσης γι’ αυτό γυρίσαμε το ντοκιμαντέρ «Νεάπολη και Ελληνική Καμπανία», στα Αρχαία Ελληνικά, τα Ναπολιτάνικα και τα Αγγλικά με μία επίκληση στο Δία («prerreca a Zzeuso!)
Δ.Α.: Πώς βλέπετε τους δεσμούς μεταξύ της Μεγάλης Ελλάδας και της Ελλάδας στο μέλλον;
M.V.: Είναι αναγκαίοι και εξίσου θεμελιώδεις. Εργάζομαι για μια ακόμα ισχυρότερη σχέση με εσάς τους Έλληνες της μελέτης, της φιλίας και της προώθησης των κοινών μας ριζών. Ας μην ξεχνάμε ότι η Νεάπολη ήταν και είναι η πρωτεύουσα της Μεγάλης Ελλάδας. Έτσι, το μέλλον είναι στα χέρια μας.
Δ.Α.: Πώς νομίζετε ότι ο Ιταλιώτικος Νότος θα μπορούσε να είναι και πάλι ο πρωταγωνιστής οικονομικά και πολιτιστικά όπως ήταν στο παρελθόν τόσο ως Μεγάλη Ελλάδα όσο και ως Βασίλειο των Δυο Σικελιών;
M.V.: Από μια διαδικασία αποαποικιοποίησης μέσω της ανακάλυψης εκ νέου της αξίας της ουσίας της Μεγάλης Ελλάδας μας που ενσταλάσσεται στις νέες γενιές. Στο παρόν ενεργοποιούνται συνεργασίες για την προώθηση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς με πρωτοβουλίες εκ βάσεως και μη συνδεδεμένες με εξωτερικές οικονομικές προελεύσεις. Μπορεί να γίνει.
Δ.Α.: Βλέποντας τους σημερινούς νέους νομίζετε ότι είναι μια ελπίδα για το μέλλον σε σχέση με την κουλτούρα και τον πολιτισμό;
M.V.: Ναι, βεβαίως. Απλά πρέπει να διεγερθούν. Η απόδειξη; Τα παιδιά ενός ναπολιτάνικου σχολείου του Palasciano di Pianura όπου δίδασκα ναπολιτάνικη γλώσσα και πολιτισμό που στο τέλος του μαθήματος γράφουν: «Ευχαριστώ τους Έλληνες που μας έδωσαν ζωή» ή: «Η Νάπολη χωρίς τους Έλληνες δεν θα υπήρχε ποτέ» ή ακόμα και: «πρέπει να φτιάξουμε αγάλματα στους Έλληνες!»
Δ.Α.: Εν κατακλείδι, έχετε ένα μήνυμα να απευθύνετε στους αναγνώστες μας στην Ελλάδα;
M.V.: Ελπίζοντας να επιστρέψω σύντομα στην Ελλάδα, σας λέω: “Αφήστε μας να δώσουμε ένα χεράκι”! Ας κάνουμε το χέρι μας δυνατότερο και ισχυρότερο και ας συνεργαστούμε, γιατί η σωτηρία μας είναι η σωτηρία της ανθρωπότητας! Ζήτω η Ελλάς!
