Από την Ενότητα 32 έως τις μελλοντικές προοπτικές για την κοινότητα
Η Legambiente (ιταλική περιβαλλοντική οργάνωση) προσφέρει μια νέα συνεισφορά στη διαδικασία σύνταξης του νέου ΓΠΣ (Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου) του Τάραντα, με έγγραφο, διαθέσιμο στην ιστοσελίδα της οργάνωσης www.legambientetaranto.it, του οποίου αναφέρουμε μια περίληψη.
Οι πόλεις μας υποφέρουν από γνωστά σύνδρομα, δηλαδή τείνουν να ξεφεύγουν από τον εαυτό τους και τα προβλήματά τους. Το αποτέλεσμα είναι οι «πόλεις-σάντουϊτς», στις οποίες η περιφερειακή επέκταση συνδέεται με το άδειασμα ή την αντικατάσταση των επιδιωκόμενων χρήσεων των κεντρικών τμημάτων, καθώς και την τάση εισβολής σε αγροτικούς χώρους, έξω από την αστικοποιημένη περιοχή, που παρουσιάζουν φυσική μορφολογία με συνέπεια την υποβάθμιση του τοπίου και της φυσικής αξίας που ενυπάρχει σε αυτές τις πολύτιμες περιοχές. Υπάρχει ισχυρή πίεση από ορισμένους οικονομικούς τομείς προς αυτή την τάση, που χαρακτηρίζεται από απλοποίηση εφαρμογής και μεγιστοποίηση του κέρδους, η οποία, ωστόσο, αντιστοιχεί, κερδοσκοπικά, σε μείωση της εγγενούς αξίας των θέσεων για την κοινότητα, καθώς και σε μείωση της αξίας για τα ίδια τα κοινοτικά αγαθά.
Εμπλοκή της κοινότητας
Αυτή η ένταση μεταξύ ιδιωτικού συμφέροντος και κοινοτικού συμφέροντος αποτελεί στην πραγματικότητα την κινητήρια δύναμη ενός καλού πολεοδομικού-εδαφικού σχεδίου το οποίο, στην πιο επιθυμητή απόκλιση, κατορθώνει να κατευθύνει την οικονομική και τεχνική δύναμη των επιχειρηματιών προς την αύξηση της αξίας των υποβαθμισμένων περιοχών, αντί προς απώλεια της αξίας των πιο πολύτιμων περιοχών. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η συμμετοχή της κοινότητας στον προληπτικό εντοπισμό των σχετικών και αναντικατάστατων περιουσιακών στοιχείων της δικής του επικράτειας, τόσο έγκαιρης φύσης όσο και ευρέως διαδεδομένου και άυλου. Πράγματι, αυτές ακριβώς οι διαστάσεις των κοινοτικών αγαθών, δηλαδή αγαθά που χαρακτηρίζονται ως ευρέως διαδεδομένα, άυλα, μη αντικαταστατά, βρίσκονται στο επίκεντρο της διεθνούς συζήτησης ως το όριο της βιωσιμότητας των επεμβάσεων στην επικράτεια. Αυτά τα περιουσιακά στοιχεία της κοινότητας πρέπει επομένως να εντοπιστούν και να αναγνωριστούν ώστε να συμπεριληφθούν κατάλληλα στις επιλογές σχεδιασμού, συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισής τους ως προτεραιότητας για την προστασία των μελλοντικών γενεών.
Η ιστορία της Ενότητας 32
Από αυτή την άποψη, η ιστορία της Ενότητας 32 του Τάραντα είναι εμβληματική από περισσότερες από μία απόψεις. Είναι προφανές ότι λόγω της θέσης του, που γειτνιάζει με ένα σχετικό φυσιολατρικό πλεονέκτημα του τοπίου όπως το πευκοδάσος Cimino καθώς και το Mar Piccolo, αποτελεί έναν ελκυστικό πόλο ακραίου ενδιαφέροντος για το ιδιωτικό κεφάλαιο. Εξίσου προφανώς, λαμβάνοντας υπόψη την αξία αυτού του τοπίου ως κοινοτικού αγαθού, είναι εξαιρετικά σημαντικό για την κοινότητα του Τάραντα. Η πυκνή πολεοδόμηση του θα μπορούσε σίγουρα να μειώσει ορισμένες παραμέτρους αντιληπτικής αξίας: είναι πολύ διαφορετικό να φανταστεί κανείς το πευκοδάσος Cimino βυθισμένο σε έναν αστικοποιημένο ιστό, αντί να παρεμβάλλεται, ως εξέχον στοιχείο, σε συνέχεια με μια λωρίδα αγροτικού-παράκτιου τοπίου όπως στην προκειμένη περίπτωση ρέμα. Αλλά η ερμηνεία της πολυπλοκότητας του τοπίου δεν μπορεί να περιοριστεί σε αυτό, δεδομένου ότι είναι επίσης απαραίτητο να εξεταστεί η σχέση μεταξύ μιας περιοχής και των οικολογικού ενδιαφέροντος τοπίων στις οποίες παρεμβάλλεται. Το Τμήμα 32 βρίσκεται στην πραγματικότητα στην άκρη του “Palude Erbara”, ενός υγροτόπου μεγάλης σημασίας για τη λειτουργία του ως σύνδεσμος μεταξύ των ελωδών περιοχών Salinella και Salina Grande και των κοντινών περιοχών, μεταξύ των οποίων και η τοποθεσία Palude la Vela ξεχωρίζει, παρεμβάλλεται στο Περιφερειακό Φυσικό Πάρκο «Mar Piccolo». Πρόκειται για μια σειρά από τοποθεσίες με υψηλή φυσιοκρατική αξία που συνδέονται για να σχηματίσουν μια πραγματική πράσινη-μπλε ζώνη, απαραίτητη σε μια στρατηγική πολιτική για την ανάδειξη των τοπίων του Τάραντα, με αξία τόσο βιωσιμότητας όσο και εδαφικού μάρκετινγκ. Ως γνωστόν, στη μέση αυτού του χωνευτηρίου εδαφικών και τοπικών αξιών υπάρχει και η κλασική όψη, με τη μορφή ενός τεράστιου εμπορικού κέντρου, σχεδιασμένου και κατασκευασμένου χωρίς εκτίμηση του πλαισίου. Επομένως, στο στάδιο του σχεδιασμού, πρέπει να εξεταστεί η παρουσία αυτού του εισβολέα στο τοπίο, σχεδιάζοντας δυνατότητες μετασχηματισμού που στοχεύουν στον μετριασμό των σημερινών επιπτώσεών του – κάτι πολύ διαφορετικό από το να πιστεύουμε ότι η παρουσία της ασυνέπειας μπορεί να βρει λύση επιδεινώνοντας τις ήδη υπάρχουσες επιπτώσεις. Εξ ου και η ανάγκη για πιθανές υποθέσεις χρήσης που χαρακτηρίζονται από επικράτηση φυσικών στοιχείων, περιορισμένο τεχνητό των επιφανειών, περιορισμένους όγκους και, ως σημαντικό στοιχείο, ισχυρούς περιορισμούς στο ύψος οποιωνδήποτε κτιρίων, που δεν πρέπει να υπερβαίνουν τα 10-12 μέτρα από το επίπεδο του εδάφους.
Αυτοί είναι περιορισμοί που θα μπορούσαν να είναι συμβατοί με αραιά κτίρια που προορίζονται για εκπαιδευτικά και κοινωνικο-πολιτιστικά κέντρα, αφήνοντας μεγάλες αξιοποιήσιμες περιοχές πρασίνου, περιορισμοί που είναι πολύ διαφορετικοί από αυτούς που προβλέπονται από την τρέχουσα PRG για τις περιοχές διαχείρισης C8, που προβλέπει υψηλή δείκτη οικοδομησιμότητας και ύψος κτιρίου που μπορεί να φτάσει τα 48 μέτρα. Αν και με εξαιρετικά απλουστευμένο τρόπο, όσα ειπώθηκαν είναι αρκετά για να πλαισιώσουν τη θέση στην ένταση μεταξύ των αστικών προβλέψεων του παλιού PRG, της εγγενούς αξίας ως κοινοτικού πλεονεκτήματος και της ελκυστικότητας σε σχέση με τους ιδιώτες επενδυτές. Αλλά η εμβληματική φύση των γεγονότων που σχετίζονται με το Τμήμα 32 σχετίζεται επίσης με τη σχέση μεταξύ της πολιτικής σφαίρας, της ευρείας γνώσης και της γνώσης των ειδικών. Σε γενικές γραμμές, η ενοποίηση μεταξύ της πολιτικής άποψης και της τεχνο-ειδικής γνώσης ήταν μια απαραίτητη διαδικασία, με στόχο τη μείωση του πιθανού κινδύνου που συνδέεται με ανεπαρκώς λεπτομερείς αποφάσεις, οι οποίες, αγνοώντας τις σχετικές πτυχές της επικράτειας, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε λειτουργικές αστοχίες. συνέπειες σε ολόκληρη την κοινότητα.
Η εμπειρία υπογραμμίζει επίσης πώς τα σχέδια και τα έργα που προέρχονται από διαδικασίες συμμετοχής των πολιτών καταλήγουν να χαρακτηρίζονται από το υψηλότερο ποσοστό επιτυχίας, τόσο από την άποψη της ποιότητας των έργων όσο και από την επίτευξη των στόχων. Αυτό συμβαίνει επειδή οι πολίτες είναι φορείς ενός «άπιαστου» επιπέδου γνώσης, το οποίο πηγάζει από τις καθημερινές σχέσεις με τους τόπους, μια γνώση τέτοιας σημασίας που έχει γίνει ένας από τους ακρογωνιαίους λίθους της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Τοπίου, όταν αυτή ορίζει το τοπίο, «α συγκεκριμένο τμήμα της επικράτειας, όπως αυτό γίνεται αντιληπτό από τους πληθυσμούς». Η περίπτωση του τομέα 32 παρουσιάζει αρκετές ανωμαλίες σε αυτόν τον τομέα, καθώς όχι μόνο έχει παραμεληθεί η συμμετοχή των πολιτών στη συν-προγραμματισμό, αλλά παρόμοια μοίρα έχει και η τεχνο-ειδική γνώση, που αντιπροσωπεύεται από σημαντικές συνεισφορές από το Τάγμα των Αρχιτεκτόνων και Μελετητές και από επιφανείς Πανεπιστημιακούς Καθηγητές του Πολυτεχνείου, που εστίασαν την προσοχή τους στη λεπτότητα και τη σημασία του πλαισίου στο οποίο εντάσσεται η Ενότητα 32, τόσο από άποψη τοπίου όσο και από οικολογική και κοινωνική άποψη.
Η ανωμαλία έχει φτάσει στο σημείο να στιγματίζει ακόμη και στοιχεία της συζήτησης που, προφανώς, δεν θα μπορούσαν απολύτως να παραμείνουν, όπως η κατανάλωση γης. Διαφορετικά, η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη αποφυγή της χρήσης μη αντικαταστάσιμων πόρων που περιλαμβάνουν το έδαφος, το τοπίο, τη συνέχεια των οικολογικών δικτύων, την αποκατάσταση των λαθών του παρελθόντος, τις υποθέσεις που σχετίζονται με την ανάγκη για ιθαγένεια, θα πρέπει όλα να είναι μεταβλητές που πρέπει να συμπεριληφθούν. σε μια μήτρα αξιολόγησης των εναλλακτικών επιλογών, που σίγουρα στοχεύει στη λειτουργική ανάκαμψη του αστικού άκρου, αλλά παραμένοντας ενήμερος ότι δεν είναι όλες οι επιδιορθώσεις από μόνες τους θετικές παρεμβάσεις, δεδομένου ότι, με παρόμοιο τρόπο με την επιδιόρθωση ενός φορέματος, είναι απαραίτητο να τα νέα νήματα εισχωρούν θετικά στο υπάρχον οικόπεδο, που στην προκειμένη περίπτωση δεν είναι μόνο το αστικό, αλλά και το τοπίο, οικολογικό και κοινωνικο-πολιτιστικό. Σε ό,τι αφορά τα προβλήματα και τις ανάγκες του πληθυσμού, μόνο μετά την ανάφλεξη της πολιτικής συζήτησης προβλήθηκε η υπόθεση της αναγνώρισης των αναγκών των αστικών συνοικιών που γειτνιάζουν με τον τομέα, ενώ αντίθετα αυτό θα έπρεπε να ήταν μια προκαταρκτική βάση γνώσης που έπρεπε να τεθεί. πριν από τη συζήτηση και κάθε μεταγενέστερη απόφαση. Τέλος, ένα άλλο ανώμαλο γεγονός συνίσταται στη δικαιολόγηση των υποθέσεων του σχεδίου με τις ανάγκες που συνδέονται με το νέο νοσοκομείο San Cataldo. Όπως διαπιστώθηκε άμεσα στις τεχνικο-ειδικές παρεμβάσεις, το νέο νοσοκομείο θα κατασκευαστεί σε διαφορετικό τομέα, σε αρκετή απόσταση από τον τομέα 32.
Αυτή η απόσταση δίνει ξεκάθαρα τη δυνατότητα επιλογής μεταξύ διαφορετικών εναλλακτικών, σε σχέση με τις βοηθητικές ανάγκες που συνδέονται με αυτήν, οι οποίες πρέπει πρώτα από όλα να εντοπιστούν και να ποσοτικοποιηθούν, λαμβάνοντας υπόψη ότι, δεδομένης της θέσης έξω από το αστικό άκρο, το ζήτημα της ελαχιστοποίησης της κατανάλωσης των μη ανανεώσιμων πόρων πρέπει πάντα να τοποθετούνται στο επίκεντρο κάθε συζήτησης, ειδικά καθώς η περιοχή του νέου νοσοκομείου περιέχει ήδη, στις πολεοδομικές προβλέψεις του, το γραφείο, την εξυπηρέτηση και τους χώρους φιλοξενίας που είναι απαραίτητα για την πλήρη λειτουργία του. Στον τεχνικό τομέα, οι αποφάσεις αυτού του είδους απαιτούν, αφού καθοριστούν οι πραγματικές ανάγκες, μια σύγκριση μεταξύ πιθανών εναλλακτικών λύσεων, με συμμετοχικό ορισμό τόσο των κριτηρίων που θα χρησιμοποιηθούν για την ίδια τη σύγκριση όσο και της βαρύτητας που πρέπει να δοθεί σε κάθε κριτήριο .
Πώς να προχωρήσει η σύνταξη του νέου ΓΠΣ
Συμπερασματικά, συνοπτικά αναφέρουμε παρακάτω τον τρόπο να προχωρήσουμε που θεωρούμε απαραίτητο για τη σύνταξη του νέου ΓΠΣ:
1. να εξεταστούνπραγματικές, τρέχουσες και αποδεδειγμένες ανάγκες (όχι υποθετικές και μελλοντικές), ξεκινώντας, όπως υπογραμμίζεται από τις μεθόδους ανάλυσης και σχεδιασμού (GOPP, επίλυση προβλημάτων) από τον ορισμό προβλημάτων, τα οποία είναι πάντα επίκαιρα και ορατά σε όλους, παρά από ανάγκες, δεδομένου ότι οι τελευταίες συχνά κρύβουν κρυφές λύσεις που περιορίζουν τις δυνατότητες συζήτησης.
2. να προσδιοριστούν τα κοινοτικά πλεονεκτήματα, τόσο συγκεκριμένα όσο και ευρέως διαδεδομένα, τα οποία θα πρέπει να προστατεύονται κατά τη μετατροπή της επικράτειας, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή σε αυτά που δεν μπορούν να αντικατασταθούν.
3. να προσδιοριστούν, σε εδαφικό επίπεδο (επομένως, επιχειρησιακά, χαρτογραφώντας τα στο περιβάλλον GIS), τις πιθανές εναλλακτικές λύσεις.
4. να προσδιοριστούν τα κριτήρια επιλογής μεταξύ των εναλλακτικών και να τα σταθμίσει με συμμετοχικό τρόπο.
5. να εκφραστεί η υπόθεση της απόφασης με διαφανή τρόπο, με βάση τα σημεία που επισημάνθηκαν προηγουμένως, και σε κάθε περίπτωση αφήνοντας πάροδο χρόνου για τη συλλογή τυχόν περαιτέρω παρατηρήσεων και παρεμβάσεων από περαιτέρω ενδιαφερόμενα μέρη.
Προφανώς, τέμνοντας όλα αυτά, είναι απαραίτητο να αξιοποιηθεί και να εκτιμηθεί η τεχνική-ειδική γνώση, η οποία, όταν εκφράζεται οικειοθελώς, όπως συνέβη στην περίπτωση των γεγονότων της Ενότητας 32, αντιπροσωπεύει το ξεκάθαρο σημάδι μιας ζωτικής κοινότητας, ικανής για τον εαυτό της. -στοχασμός, που ζητά να συμμετάσχουμε στον δημόσιο διάλογο με τον οποίο θα πρέπει να δομηθούν οι επιλογές για το μέλλον μας. Ένα μεγάλο ατού για τον Τάραντα.
