Με την υψηλού κύρους υποψηφιότητα της «Ευρωπαϊκής Περιφέρειας Γαστρονομίας 2025», η αναγνώριση της οποίας θα επισημοποιηθεί επίσημα στις 15 Δεκεμβρίου, στις εγκαταστάσεις του Equestrian Increment Center της Κατάνης, η Σικελία επιβεβαιώνεται ως τόπος μοναδικών γεύσεων και μεγάλης γαστρονομικής παράδοσης. Είναι η πρώτη περιφέρεια στην Ιταλία που πέτυχε τον πολυπόθητο στόχο, ο οποίος πιστοποιεί πόσο συναρπαστική είναι η επικράτειά μας, πλούσια σε ιστορία, πολιτισμό και διαφοροποιημένη φύση, η οποία εκφράζει επίσης τις δυνατότητές της στο τραπέζι. Μια διεθνώς αναγνωρισμένη αριστεία. Με περισσότερα από χίλια χιλιόμετρα ακτογραμμής, η Σικελία είναι το μεγαλύτερο και πιο ποικίλο νησί της Μεσογείου. Η στρατηγική της θέση την έχει καταστήσει μάρτυρα και πρωταγωνιστή πολλών ιστορικών γεγονότων, τα οποία έχουν αφήσει απτά ίχνη στην πολιτιστική κληρονομιά και τις παραδόσεις της. Είναι ένα νησί με τη δική του ταυτότητα, συχνά πολύπλευρη και αντιθετική, αποτέλεσμα της επιρροής διαφορετικών λαών και πολιτισμών. Αυτή η ιδιαιτερότητα μεταφράζεται σε μια μοναδική και εκλεπτυσμένη γαστρονομία, η οποία βασίζεται σε γνήσια και τοπικά προϊόντα, που προέρχονται από μια πλούσια φυτική και ζωική βιοποικιλότητα.

Φιλοξενεί 4 ηφαίστεια, 7 θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές και 5 φυσικά πάρκα που εκτείνονται σε 84.000 εκτ. σε όλο το νησί. Υπάρχουν επίσης 74 φυσικά καταφύγια και 30 ζώνες ειδικής προστασίας. Με τα 15 αρχαιολογικά πάρκα της, η Σικελία μαρτυρεί τον ιστορικό αντίκτυπο των διαφορετικών πολιτισμών που έχουν εναλλάσσεται κατά τη διάρκεια των αιώνων. Υπάρχουν επίσης 14 μικρότερα νησιά που αποτελούν το αρχιπέλαγος των Αιολικών Νήσων, Egadi, Pelagie, Ustica, Pantelleria και άλλα μικρά νησιά. Τα κύρια αρχιπελάγη αποτελούνται από νησιά ηφαιστειακής προέλευσης που κάνουν το “terroir” τους μοναδικό, το οποίο μεταφράζεται σε προϊόντα της γης και της θάλασσας που διακρίνονται από νότες θείου και έντονη αλατότητα.

Η γεωργία της Σικελίας αντιπροσωπεύει περίπου το 10% του συνόλου του ιταλικού γεωργικού συστήματος και φτάνει σχεδόν το 20% αν λάβουμε υπόψη ολόκληρο τον αγροτοβιομηχανικό τομέα. Με 427.000 εκτ., είναι η ιταλική περιφέρεια με τη μεγαλύτερη ποσότητα εδάφους που καλλιεργείται οργανικά και η πρώτη όσον αφορά τον αριθμό των εργαζομένων στον τομέα. Η πολύ υψηλή ποιότητα των παραγωγών αποδεικνύεται από το γεγονός ότι στη Σικελία υπάρχουν 36 κρασιά ΠΟΠ και ΠΓΕ, 31 κρασιά DOC και DOGC και 59 προϊόντα με το σήμα QS Safe Quality Guaranteed για σιτάρι και κτηνοτροφικά προϊόντα (γάλα, κρέας).

Η Σικελία έχει μεγάλη παράδοση στην παραγωγή φρούτων. Τα επιτραπέζια σταφύλια διαδραματίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο, με δύο πιστοποιημένες ποικιλίες (σταφύλια Canicattì ΠΓΕ και Mazzarone ΠΓΕ). Η Σικελία είναι επίσης ο πρωταγωνιστής στο μπουκάλι, λέγοντας την ποικιλία της αμπελουργικής περιοχής της. Με σχεδόν 98.000 εκτ., ο αμπελώνας της Σικελίας είναι ο μεγαλύτερος στην Ιταλία. Επιπλέον, η Σικελία είναι η πρώτη περιοχή στην Ιταλία για βιολογικούς αμπελώνες. Η περιοχή παραγωγής του “DOC Sicilia” περιλαμβάνει ολόκληρη τη διοικητική επικράτεια της περιφέρειας της Σικελίας, της οποίας οι προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης για τους οίνους της Σικελίας είναι 24. Από την άλλη, υπάρχουν 7 IGTs/PGI.

Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στα εσπεριδοειδή της Σικελίας, τα οποία αποτελούν θεμελιώδες μέρος της γεωργίας μας, με πάνω από 88.000 εκτ., εκ των οποίων 58.000 χρησιμοποιούνται για πορτοκαλεώνες, 21.000 για λεμονιές και 5.000 για μανταρίνια. Μεταξύ των πιστοποιημένων προϊόντων, τα πιο σημαντικά σε αυτόν τον τομέα είναι το πορτοκαλί αίματος της Σικελίας ΠΓΕ και το ΠΟΠ Ribera, το λεμόνι ΠΓΕ Συρακούσες, το λεμόνι ΠΓΕ Αίτνα και το λεμόνι ΠΓΕ Μεσσήνη. Τέλος, τα μανταρίνια, των οποίων οι πιο γνωστές ποικιλίες είναι η Κλεοπάτρα, η Αβάνα και το Tardivo di Ciaculli.

Η Σικελία είναι επίσης το νησί των ελαιόδεντρων, ένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικό στοιχείο της φυσικής μεσογειακής βλάστησης. Η μέση παραγωγή σικελικού πετρελαίου είναι περίπου 34 εκατομμύρια κιλά. Η προστιθέμενη αξία του πράσινου χρυσού για την οικονομία της Σικελίας περιλαμβάνει 106 χιλιάδες παραγωγούς και περίπου 20 εκατομμύρια φυτά κάθε φθινόπωρο σε πάνω από 158.000 εκτ. επιφάνειας που αντιπροσωπεύουν το 13,85% της εθνικής κληρονομιάς ελιάς, τοποθετώντας τη Σικελία στην τρίτη θέση μεταξύ των πιο παραγωγικών ιταλικών περιοχών, αμέσως μετά την Απουλία και την Καλαβρία.

Αξιοσημείωτη, με 8,2 χιλιάδες εκτάρια και συνολική παραγωγή άνω των 147.0000 τόνων το 2020 είναι η καλλιέργεια του φραγκόσυκου. Έχει δύο πιστοποιημένες ποικιλίες: το φραγκόσυκο της Αίτνας ΠΟΠ και το San Cono ΠΟΠ. Άλλες πολύτιμες παραγωγές, τόσο από άποψη ποσότητας όσο και ποικιλίας, είναι αυτές των μούστων και των ροδάκινων.

Τα αποξηραμένα φρούτα απολαμβάνουν επίσης σημαντικό κύρος, όπως τα αμύγδαλα και τα φιστίκια Bronte, γνωστά για τις γευστικές τους ιδιότητες.

Η Σικελία διαθέτει επίσης μεγάλη παραγωγή λαχανικών: ντομάτες, αγκινάρες, κρεμμύδια, λάχανο, πατάτες, κολοκυθάκια και καρότα. Σε αυτή την κατηγορία ξεχωρίζουν δύο πιστοποιημένα προϊόντα: η ντομάτα Pachino και το Ispica ΠΓΕ Νέο Καρότο.

Μεγάλη σημασία έχει η ποικιλία και η παραγωγή των τυριών της Σικελίας, πολλά από τα οποία ορίζονται ως “ιστορικά”. Η βιοποικιλότητα των γαλακτοκομικών προϊόντων της Σικελίας περιλαμβάνει πολλά είδη τυριών, κυρίως πρόβατα, αλλά και κατσίκες και βοοειδή. Οι πιστοποιημένες παραγωγές περιλαμβάνουν 5 τυριά με Ονομασία Προέλευσης: Pecorino siciliano DOP, Ragusano DOP, Piacentinu Ennese DOP, Vastedda della valle del Belice DOP, Provola dei Nebrodi DOP.

Ιστορικά, από την εποχή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, η Σικελία θεωρείται ο σιτοβολώνας της Ιταλίας. Από την άλλη, η καλλιέργεια σιταριού καταλαμβάνει μεγάλο μέρος της επιφάνειας του νησιού: το σκληρό σιτάρι καλύπτει έκταση 264.000 εκτ., ενώ το μαλακό σιτάρι καλύπτει 110.000 εκτ.

Η θάλασσα διαδραματίζει επίσης θεμελιώδη ρόλο στην κατασκευή της γαστρονομικής ταυτότητας της Σικελίας. Η αλιεία και η αλιευτική βιομηχανία αποτελούν έναν από τους σημαντικότερους τομείς παραγωγής σε συνεχή και συνεχή ανάπτυξη και στο πλαίσιο πρωτοβουλιών προώθησης τροφίμων και οίνου. Ο τομέας εξακολουθεί να είναι ένας από τους κορυφαίους τομείς της οικονομίας της περιοχής. Κάθε χρόνο αντιπροσωπεύει περίπου το ένα τέταρτο των ιταλικών αλιευμάτων και το ένα τρίτο των συνολικών εσόδων του τομέα. Επιπλέον, η Σικελία διαθέτει τον μεγαλύτερο στόλο μεταξύ των ιταλικών περιφερειών, τόσο όσον αφορά τις μονάδες όσο και τη χωρητικότητα. Η Σικελία διαθέτει τον μεγαλύτερο αριθμό εταιρειών κονσερβοποίησης ψαριών στην Ιταλία (32%) και θέσεις εργασίας στον τομέα αυτό (27%). Η υδατοκαλλιέργεια αντιπροσωπεύει περίπου το 20% της συνολικής ιταλικής παραγωγής και αποτελείται σχεδόν αποκλειστικά από την παραγωγή λαβρακιού και τσιπούρας.

Τα νερά του στενού της Μεσσήνης είναι γνωστά για την αλιεία ξιφία, αλλά και σαρδέλας, γαύρου και σκουμπριού, ή του χαρακτηριστικού μπλε ψαριού της Μεσογείου. Ο ερυθρός τόνος της Σικελίας αξίζει ιδιαίτερης μνείας για την ιστορία του (με την πρώην εγκατάσταση Florio delle Tonnare di Favignana και Formica) και την παράδοσή του. Εισήχθη από τους Άραβες γύρω στο έτος 1000, η αλιεία τόνου έχει παραδοθεί κατά τη διάρκεια των αιώνων, μέχρι σήμερα. Ένα από τα πιο γνωστά και εμβληματικά περιουσιακά στοιχεία ψαριών της Σικελίας είναι επίσης οι κόκκινες γαρίδες της Mazara del Vallo, οι οποίες από σπατάλη αλιευτικών ταξιδιών έχουν γίνει ένα από τα πιο εκτιμημένα και περιζήτητα θαλασσινά.

Η Σικελία απολαμβάνει επίσης μια εξαιρετική παράδοση Street Food. Το street food, το οποίο γεννήθηκε φτωχό, είναι πλέον από τα πιο περιζήτητα ακόμη και σε ένα γκουρμέ κλειδί. Πλούσιο σε ποικιλία και προτάσεις, το σικελικό street food (και συγκεκριμένα αυτό του Παλέρμο) έχει τοποθετηθεί από το αμερικανικό δίκτυο Virtual Tourist, στην 5η θέση ανάμεσα στους καλύτερους παραγωγούς “street food” στον κόσμο. Pan panelle e crocchè (cazzilli), arancine, carduna, cacuocciuli e vruocculi (αγριαγκινάρα, αγκινάρες και μπρόκολο τηγανητά σε βούτυρο), milinciani fritte (τηγανητή μελιτζάνα), pesce cicireddu (τηγανητό ψάρι), sfinciuni (ένα είδος πίτσας), pane ca meusa, pane cunzatu και stigghiola, αποτελούν τη βάση μιας ποικίλης γκάμας γεύσεων και μυρωδιών που έχουν τις ρίζες τους στη συνάντηση διαφορετικών πολιτισμών.

Η παράδοση ζαχαροπλαστικής της Σικελίας απολαμβάνει επίσης σημαντικό κύρος στη γαστρονομική σκηνή, όχι μόνο στην Ιταλία: η σοκολάτα της Modica, με την αιώνια επεξεργασία της που έχει τις ρίζες της στον δέκατο όγδοο αιώνα, χάρη στα μυστικά των τεχνιτών σοκολατοποιών που αναμιγνύουν κακάο με ζάχαρη και μπαχαρικά. Τα σικελικά cannoli και cassata είναι μερικά από τα πιο δημοφιλή και εμβληματικά προϊόντα ζαχαροπλαστικής της γης μας. Η κασάτα, με βάση τη ρικότα, το παντεσπάνι και το γλάσο ζάχαρης, είναι το έμβλημα του σικελικού πολιτιστικού συγκρητισμού. Με την αραβική καταγωγή του, εξακολουθεί να είναι ένα από τα γαστρονομικά προπύργια της Σικελίας στον κόσμο.

Αυτό το αρθρωμένο πανόραμα ποιοτικών προϊόντων, σε συνδυασμό με την ιστορία, την επικράτεια, την αρχαιολογία, τις παραδόσεις, έδωσε ζωή στην πλούσια και αρθρωμένη γαστρονομική κληρονομιά που δίνει σήμερα στη Σικελία την υποψηφιότητα της Ευρωπαϊκής Περιφέρειας Γαστρονομίας 2025. Ένα έγκυρο επίτευγμα, που γιορτάζει τη γαστρονομική κληρονομιά της αρχαίας Tρινάκριας, προσφέροντας ένα μοναδικό γαστρονομικό ταξίδι, φτιαγμένο από αυθεντικότητα, πάθος και αξέχαστες γεύσεις. Το στρατηγικό σχέδιο για το 2025 στοχεύει στην προώθηση της μάρκας της Σικελίας στον κόσμο, χρησιμοποιώντας το φαγητό και το κρασί ως αξιοθέατο, η ενίσχυση των οποίων είναι επίσης ζωτικής σημασίας όσον αφορά τον ολοένα και πιο βιώσιμο τουρισμό. Εάν τα τρόφιμα έχουν ισχυρή οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική αξία, η Σικελία έχει πολλά να πει.

Πηγή: https://shorturl.at/aerWX