Ένα ταξίδι μέσα από θρύλους και γεωλογία με τους ειδικούς Άντζελα Λατέλα και Τζιοβάνι Λούκα Μπελαντόνιο, οι οποίοι μας πήραν μαζί τους μέσα και κάτω από το νερό για να ανακαλύψουμε ένα μονοπάτι λαξευμένο στην πέτρα που αναδύεται από το παρελθόν, φέρνοντας στο φως χιλιετίες ιστορίας κρυμμένες ανάμεσα στους βράχους της Σκύλλας. Ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα χάρη στο πάθος και τη σκληρή δουλειά μιας ομάδας αφοσιωμένης στο να κάνει αυτά τα μέρη προσβάσιμα σε όλους.

Στην καρδιά της πιο μυστηριώδους Σκύλλας, εκεί που ο μύθος συναντά τη φύση, βρίσκεται ένα ξεχασμένο μονοπάτι, λαξευμένο στον βράχο και με την πάροδο του χρόνου. Εκεί, με οδηγό τον ενθουσιασμό και την εμπειρία των Angela Latella και Giovanni Luca Bellantonio, ειδικών του Συνδέσμου Magna Graecia Outdoor, ανακαλύψαμε ξανά ένα εξαιρετικό μονοπάτι: ένα δίκτυο αρχαίων σπηλαίων, σιωπηλούς μάρτυρες χιλιετιών ιστορίας.

Ιδρυμένη από μια ομάδα ενθουσιωδών πεζοπορίας και τοπικής ανάπτυξης, η Magna Graecia Outdoor εργάζεται στην Καλαβρία εδώ και χρόνια για να αποκαταστήσει τη φωνή και την ορατότητα στις αρχαίες διαδρομές που συνέδεαν χωριά, βουνά και ακτές, σε μια εποχή που δεν υπήρχαν μεγάλοι σύγχρονοι δρόμοι. Το 2020, ο σύλλογος επέλεξε να επικεντρώσει τις προσπάθειες του στη Σκύλλα, ξεκινώντας ένα μεγάλο έργο για την έρευνα, την αποτύπωση και την ανακαίνιση των αρχαίων, πλέον ξεχασμένων διαδρομών.

Η ανακάλυψη αυτού του μονοπατιού μέσα από τα σπήλαια δεν είναι μόνο μια φυσιοκρατική εμπειρία, αλλά μια πραγματική βύθιση στον πολιτισμό και τον μύθο. Η Σκύλλα, στην πραγματικότητα, δεν είναι μόνο ένα από τα πιο γοητευτικά χωριά της Μεσογείου, αλλά και ένα σταυροδρόμι ιστοριών και θρύλων με ρίζες στην αρχαιότητα, κατά μήκος των δρόμων που κάποτε διέσχιζαν τους λόφους της, όπως η Via Popilia και η Βασιλική Ταχυδρομική Οδός του Ρηγίου.

Ακριβώς από αυτή την βυθισμένη κληρονομιά γεννήθηκε το έργο “Sentieri del MitO”, μια φιλόδοξη πρωτοβουλία που στοχεύει στην ανάκτηση, χαρτογράφηση και προσβασιμότητα των μονοπατιών που αφηγούνται την ιστορία μιας προγονικής και ξεχασμένης Καλαβρίας. Το πρώτο συγκεκριμένο βήμα ήταν τα εγκαίνια του Sentiero dell’Aquila στις 30 Μαΐου 2021, ενός συμβόλου αναγέννησης και μιας νέας προσέγγισης στην απόλαυση της περιοχής.

Το συγκρότημα Grotte del Mito βρίσκεται στον δυτικό βράχο της Σκύλλας, ανάμεσα στο δυτικό άκρο της παραλίας και το Capo Pacì. Το πρώτο σπήλαιο εντοπίστηκε από τον Giovanni Luca Bellantoni κατά τη διάρκεια μιας πεζοπορικής εξερεύνησης του βράχου στις 25 Οκτωβρίου 2022. Γοητευμένος από αυτό το θαύμα, έψαξα για ιστορική και φωτογραφική τεκμηρίωση, αλλά μη βρίσκοντας τίποτα, αποφάσισα να διεξάγω πιο εις βάθος έρευνα, ξεκινώντας μια μεθοδική εξερεύνηση του βράχου για να συλλέξω όσο το δυνατόν περισσότερα δεδομένα, φωτογραφίζοντας τις τοποθεσίες, περιγράφοντας τα χαρακτηριστικά τους και προχωρώντας στην ονομασία των κοιλοτήτων και άλλων μοναδικών περιβαλλόντων που βρίσκονται εκεί. Μέχρι σήμερα, έχω ανακαλύψει επτά μεγάλες κοιλότητες. Υπάρχουν τρεις άλλες μικρές αξιοσημείωτες αίθουσες, μερικοί κόλποι (Ρωμαϊκοί και Πειρατές) και συγκεκριμένα τμήματα της ακτής (Ταράτσα του Ποσειδώνα). Ένα ειδικό ρεπορτάζ αφηγείται χάρη στις υποβρύχιες εικόνες του Nico Mari – Watersight Studio.

Έχουν ανακαλυφθεί συγκεκριμένοι γεωλογικοί σχηματισμοί και απολιθωμένα υπολείμματα, τα οποία πρέπει να μελετηθούν και να αναγνωριστούν με περισσότερες λεπτομέρειες. Για αυτόν τον λόγο, εμπλέξαμε τον Σύλλογο μου “Magna Graecia Outdoor” για να βελτιώσουμε αυτές τις ιδιαιτερότητες και, αφού πραγματοποιήσαμε επιθεωρήσεις με γεωλόγους, εμπλέξαμε τόσο το Ανώτατο Ινστιτούτο Προστασίας και Έρευνας Περιβάλλοντος (ISPRA) όσο και το Μητρώο Σπηλαίων της Περιφέρειας της Καλαβρίας, παρέχοντας εκτενή τεκμηρίωση για να ξεκινήσουμε τη μελέτη αυτών των χώρων σε μεγαλύτερο βάθος και ταυτόχρονα να προσπαθήσουμε να τις διατηρήσουμε όσο το δυνατόν καλύτερα.

Κριτήρια Ονοματοδοσίας Σπηλαίων

Ακολουθώντας τα ίδια γενικά κριτήρια ονομασίας για τα Μονοπάτια του Μύθου — δηλαδή, δίνοντας προτεραιότητα στο ιστορικό, μυθολογικό και τοπογραφικό πλαίσιο της τοποθεσίας τους — τα Σπήλαια έχουν επίσης λάβει ονόματα για την ακριβή αναγνώρισή τους.

Το Σπήλαιο του Γλαύκου βρίσκεται ακριβώς κάτω από το σημείο θέασης Morselli, το οποίο πήρε το όνομά του από τον θεατρικό συγγραφέα που έγραψε για τον μυθολογικό θρύλο του Γλαύκου και της Σκύλλας. Προσφέρει μια εντυπωσιακή πανοραμική θέα της Σκύλλας και φαίνεται κατάλληλο ως το σπίτι του ερωτευμένου ημι-θεϊκού ψαρά που παρατηρεί τη Σκύλλα από τη σπηλιά του.
Το Σπήλαιο της Κίρκης απέχει μόλις λίγα μέτρα από αυτό του Γλαύκου, και επειδή η Κίρκη ήταν άμεσα εμπλεκόμενη και υπεύθυνη για τις αντιξοότητες μεταξύ Γλαύκου και Σκύλλας, αξίζει να το επισκεφθείτε. Τα Σπήλαια του Πολύφημου και του Οδυσσέα συνδέονται άμεσα με την Οδύσσεια, θυμίζοντας τη μυθολογία του Οδυσσέα που διέσχισε το Στενό της Μεσσήνης εν μέσω χιλιάδων δυσκολιών.

Το Σπήλαιο του Αγίου Ιερώνυμου αναφέρεται σε ένα ιστορικό γεγονός, που θυμίζει τόσο τα ερείπια της ομώνυμης εκκλησίας όσο και το μονοπάτι που στρίβει δυτικά: η στάση στη Σκύλα του Αγίου Διδάκτορα της Εκκλησίας ενώ έπλεε προς τη Μέση Ανατολή.

Σταμάτησε για να ζητήσει πληροφορίες για την πλοήγηση σε αυτές τις μακρινές χώρες και έλαβε σωστές συμβουλές για τη διαδρομή που έπρεπε να ακολουθήσει, ένα ιστορικό γεγονός που αναφέρεται τόσο από τον Μινάσι όσο και στα χρονικά του ίδιου του Αγίου Ιερώνυμου, στα οποία ευχαριστεί τους ναυτικούς της Σκύλας για τις εξαιρετικές συμβουλές τους.

Το Σπήλαιο της Μοργκάνα είναι αφιερωμένο στη διάσημη μάγισσα, καθώς είναι το πλησιέστερο σπήλαιο στο στόμιο του Πορθμού της Μεσσήνης, διάσημο για τον μύθο και το οπτικό φαινόμενο της Μοργκάνα των Νεράιδων. Η Λίμνη της Αφροδίτης φαίνεται να μην έχει σχέση με τοπικά γεγονότα, αλλά στην πραγματικότητα, ενώ δεν περιστρέφεται γύρω από την αγάπη και τη ζήλια της Σκύλας και του Γλαύκου, προορίζεται να είναι ένας ύμνος στην ομορφιά και τον έρωτα με μια μη τραγική έννοια.

Η Ταράτσα του Ποσειδώνα είναι αφιερωμένη στον μυθικό θεό της θάλασσας, του οποίου η κόρη λέγεται ότι ήταν η Χάρυβδη, η οποία αργότερα μεταμορφώθηκε στο διάσημο τέρας. Η ελληνική μυθολογία αναφέρει ότι η Καλαβρία και η Σικελία ήταν κάποτε ενωμένες, όταν ο Ποσειδώνας ήθελε να τις χωρίσει με ένα αρχικό χτύπημα της τρίαινάς του, δημιουργώντας το Πορθμό μεταξύ της Σκύλλας και της Χάρυβδης. Σε αυτό το σημείο, είναι ορατοί γεωλογικοί σχηματισμοί που μοιάζουν με γιγάντια ίχνη αποτυπωμένα στον βράχο, σημάδια που συνδέω με τα αποτυπώματα που άφησαν τα χέρια του Ποσειδώνα κατά τη διάρκεια της αποκαλυπτικής του προσπάθειας να χωρίσει τις δύο χώρες.

Εκτός από το περιβαλλοντικό ενδιαφέρον και τις μελέτες, υπάρχουν επίσης σημαντικά ιστορικά στοιχεία, καθιστώντας την περιοχή έναν τόπο άξιο προστασίας και περαιτέρω μελέτης. Δυστυχώς, υπάρχουν σαφή σημάδια υγειονομικής ταφής απορριμμάτων και υλικών από την υπερκείμενη Κρατική Οδό 18.

Τα μονοπάτια, που κάποτε συνέδεαν τη Σκύλλα με τους οικισμούς της στην κορυφή των λόφων και τους κύριους αρχαίους δρόμους, αναβιώνουν τώρα χάρη στο παθιασμένο έργο νέων όπως η Άντζελα και ο Τζιοβάνι Λούκα, οι οποίοι μετατρέπουν αυτά τα μέρη σε ένα υπαίθριο μουσείο, προσβάσιμο σε πεζοπόρους, περίεργους επισκέπτες και τουρίστες.

Το περπάτημα σε αυτά τα αρχαία μονοπάτια δεν είναι απλώς μια αθλητική εμπειρία, αλλά ένα πραγματικό ταξίδι στον χρόνο, ανάμεσα σε παρθένα φύση και αρχαίες ιστορίες. Οι σπηλιές, κρυμμένες στις πτυχές του βουνού, μιλούν για ερημίτες, βοσκούς, οδοιπόρους, και ίσως ακόμη και θρυλικά πλάσματα.

Το έργο συνεχίζεται, μονοπάτι μετά μονοπάτι, με στόχο την επιστροφή μιας ανεκτίμητης κληρονομιάς στην κοινότητα και τους επισκέπτες. Μια ανοιχτή πρόσκληση σε όποιον επιθυμεί να χαθεί – και να βρεθεί – ανάμεσα στα θαύματα μιας Σκίλας που έχει ακόμα πολλά να πει.

Πηγή:  ilreggino.it